Leśne przedszkola to trend w edukacji, który zyskuje na popularności w Polsce. Choć wydają się nowoczesnym podejściem do nauczania, ich fundamenty opierają się na odwiecznej potrzebie bliskiego kontaktu z naturą.
Leśne przedszkola to wyjątkowe miejsca, które oferują dzieciom szeroką gamę edukacyjnych i rozwojowych doświadczeń. Proces nauki odbywa się na świeżym powietrzu, w otoczeniu natury, gdzie dzieci spędzają większość swojego czasu. Dzięki temu realizują podstawę programową w sposób bliski ich naturalnym potrzebom fizycznym, poznawczym oraz emocjonalno-społecznym, przeżywając szczęśliwe dzieciństwo.
W Polsce istnieje obecnie między 40 a 50 leśnych przedszkoli, a ich liczba ciągle rośnie. Pojawia się też wiele placówek, które realizują założenia leśnej edukacji i zabierają dzieci do natury.
Choć wyznacznikiem leśnego przedszkola, jest dostęp do lasu, placówki te mogą funkcjonować również w miastach. Muszą mieć dostęp do naturalnych przestrzeni, takich jak sady, łąki czy stare parki. Dzięki temu dzieci z miejskich przedszkoli również mogą czerpać korzyści z kontaktu z naturą.
Czym różni się leśne przedszkole od innych?
Leśne przedszkole wyróżnia się podejściem empatycznym i bliskościowym w relacji między nauczycielami a dziećmi. Nauczyciel tak naprawdę towarzyszy i przewodniczymy dzieciom w ich potrzebie doświadczania świata. Edukacja jest szyta na miarę potrzeb dzieci. W tym celu wykorzystywane są, tak zwane, okazje edukacyjne, które wynikają z zainteresowań dzieci. Na przykład, spotkanie żaby na drodze do lasu może stać się tematem zajęć matematycznych, językowych czy geograficznych. Dzięki temu dzieci z chęcią i ciekawością poznają świat, a nauka staje się dla nich fascynującą przygodą.
W leśnych przedszkolach do nauki wykorzystywana jest metoda projektowa, dzięki czemu dzieci uczą się przez doświadczanie. W projekcie muszą rozdzielić zadania, rozliczają się same z realizacji zadania, ucząc się jak prawidłowo funkcjonować w grupie. Takim przykładem jest ogród. Dzieci mają swoje grządki, na których uprawiają owoce czy warzywa oraz kwietniki. Uczą się, jak dbać o rośliny i poznają cały proces wzrostu roślin — od małego ziarenka, do zebrania plonów, które następnie można przygotowywać i zjeść.
Jak wygląda typowy dzień w leśnym przedszkolu?
Przedszkole otwarte jest w godzinach 7:00 – 16:00. Od rana dzieci schodzą się do placówki. Każde przedszkole, podobnie jak w tradycyjnych placówkach, ma swój rytm, który daje dzieciom poczucie bezpieczeństwa.
Dzień w leśnym przedszkolu zaczyna się od spotkania w kręgu, gdzie dzieci dzielą się swoimi emocjami i przeżyciami. To uczy je wyrażać i nazywać własne emocje. Następnie przedszkolaki jedzą śniadanie w formie szwedzkiego stołu. Dzieci same przygotowują sobie kanapki, na które mają ochotę. Do wyboru mają różne pasty, warzywa. Posiłki w przedszkolu w Brennej opierają się cateringu wegańskim, takim samym dla wszystkich dzieci, który jest odpowiednio zbilansowany.
Po śniadaniu dzieci idą eksplorować ogród i opiekować się zwierzętami. Kolejnym etapem jest wyprawa do lasu, gdzie doświadczają przyrody, bawią się i uczą się w sposób swobodny. Po powrocie z lasu jedzą obiad i mają czas na relaksację, czytanie bajek i słuchanie muzyki. W tym czasie najmłodsze dzieci realizują potrzebę drzemki w ciągu dnia, a starsze są wyciszone i zrelaksowane, gotowe do kolejnych wyzwań. W ciągu dnia dzieci mają swobodny dostęp do materiałów plastycznych i mogą realizować swoje artystyczne pomysły.
Jakie zasady panują w leśnym przedszkolu?
Zasady w leśnym przedszkolu są tworzone wspólnie z dziećmi. Nauczyciele i przedszkolaki rozmawiają o tym, dlaczego pewne zasady są ważne i jak wpływają na całą społeczność. Dzieci mają możliwość wyrażenia swojej opinii i uczestniczenia w tworzeniu nowych zasad, co sprawia, że czują się odpowiedzialne za przestrzeganie ustalonych norm.
W leśnych przedszkolach kładziony jest duży nacisk na bezpieczeństwo dzieci. Przejawia się to chociażby w większej ilości opiekunów, nauczycieli przypadających na jedno dziecko. Każde działanie jest dokładnie przemyślane, aby minimalizować ryzyko.